İstanbul’da Tarihi Yarımada’nın yedi tepesinden birinde bulunan Çemberlitaş Sütunu, neredeyse İstanbul’un tarihi kadar eskidir. Yapıldığı dönemde büyük Konstantinos Forumu’nun tam ortasına dikilen bu anıtsal sütun, günümüzde forumdan geriye kalan tek eserdir.
1. Konstantin Roma’daki Apollon tapınağından söktürdüğü 57 metre uzunluğundaki Apollon Sütununu, Forum Konstantin adı verilen meydana yani bugünkü yerine M.S. 300 yılında kendi onuruna diktirmiştir.İstanbul’un yedi tepesinden biri olan Forum Konstantine dikilen meşhur Apollon sütunu, Her biri 3 ton ve 3 metre çapındaki 8 adet sütun ve bir kaidenin üst üste konarak birleştirilmesi ile oluşturulmuştur.
İlk geldiğinde tepesinde doğan güneşi selamlayan Apollon heykeli varken, 1.Konstantin bu heykeli kaldırıp kendi heykelini sütunun tepesine diktirmiştir. Daha sonraları Julianus ve Theodosius heykelleri yapının tepesine konulan heykeller olmuştur.
1081 yılında yıldırım isabet eden Apollon sütunu yıkılmış, heykeli devrilmiş ve akabinde I. Aleksios Komnenos tarafından onartılmış, tepesine de bir haç ile kaidesi olan bir başlık konmuştur. 1453’te İstanbul’un fethi ile birlikte Fatih Sultan Mehmed Han Haç’ı kaldırmıştır.
Yavuz Sultan Selim tarafından ilk kez 1400’lü yıllarda onarılan Apollon Sütunu, geçirdiği yangından sonra Sultan 2.Mustafa tarafından yenilenmiştir. Yenileme çalışmalarında duvarlarla takviye edilen Apollon Sütunu çevresine demir çemberler sarılarak güçlendirildikten sonra adını da bu çemberlerden alarak Çemberlitaş olarak anılmaya başlamıştır.
Bugünkü boyu geçmiştekinden çok uzaktır. 57 metrelik ilk hali geçirdiği uzun zaman, yangınlar ve yıldırım sonrasında bugün 35 metre kadar kalmıştır.
Rivayete göre Çemberlitaş’ın altına yapıldığı sıralarda Hz. İsa’nın mezarından yani Kudüs’ten getirilen bazı eşyaların konulmuştur.Konumu itibariyle, Sultanahmet Meydanı, Ayasofya, Beyazıt arasındaki bir bölümde kalan Çemberlitaş, tarihi İstanbul’un önemli eserlerinden olup yüzyıllardır İstanbul’un başından geçenleri derin bir sessizlikle izlemeye devam etmektedir.
Beyazıttan Sultanahmet’e doğru yolun sol tarafından tramvay yolunu takip ettiğinizde bu İstanbul’un en eskilerinden olan Çemberlitaş’ı görmeniz mümkün olacaktır.